- Từ 1975 đến 1978 Phạm Xuân Nguyên học khoa Ngữ Văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội.

- Trong giai đoạn 1978 đến 1980 ông đi nghĩa vụ quân sự.

- Từ 1982 đến 1983 phục viên trở về Phạm Xuân Nguyên tiếp tục theo học Đại học Tổng hợp Hà Nội[1].

- Từ 1984 đến 2018 ông về công tác tại Viện Văn học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Chức vụ trước khi nghỉ hưu lần lượt là Trưởng phòng văn học so sánh (2006-2018), Trưởng phòng văn học nước ngoài (đầu năm 2018). Tháng 5 năm 2018 ông nghỉ hưu theo chế độ.

- Từ tháng 12 năm 2010 ông đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội nhưng đến ngày 13 tháng 6 năm 2017 thì tuyên bố từ chức[2].